Procrastination (Erteleme) Nedir ?

Erteleme (Procrastination):

Erteleme, genellikle yapılması gereken bir işi, görevi veya sorumluluğu ertelemek anlamına gelir. Bu, genellikle daha az acil veya daha cazip gelen bir şey için yapılır. Erteleme, stresi ve anksiyeteyi artırabilir ve genellikle kişisel verimliliği azaltır.

Erteleme Nedenleri

Erteleme nedenleri kişiden kişiye değişebilir, ancak genellikle aşağıdaki faktörlerden bir veya daha fazlası söz konusudur:

1. Korku: İnsanlar genellikle başarısız olma, eleştirilme veya mükemmel olamama korkusu nedeniyle ertelerler. Bu korkular, insanların hatalar yapmaktan kaçınmasına ve bu nedenle görevleri ertelemesine neden olabilir.
2. Mükemmeliyetçilik: Bazı insanlar, bir şeyi mükemmel bir şekilde yapamayacaklarsa hiç yapmamayı tercih ederler. Bu, özellikle yüksek standartlara sahip olan ve hatalardan kaçınmayı tercih eden insanlar için geçerlidir.
3. Motivasyon eksikliği: Bir görev sıkıcı veya anlamsız göründüğünde, insanlar genellikle onu ertelerler. Bu, özellikle görevin sonucunun belirsiz olduğu veya kişi için önemli olmadığı durumlarda geçerlidir.
4. Zaman yönetimi becerilerinin eksikliği: Bazı insanlar, zamanı etkili bir şekilde yönetme becerisine sahip olmadıkları için görevleri ertelerler. Bu, özellikle çok sayıda görevi olan ve hangi göreve öncelik verileceğini belirlemekte zorlanan insanlar için geçerlidir.

Ertelemenin Sonuçları

Erteleme genellikle olumsuz sonuçlara yol açar. Bu sonuçlar arasında stresin artması, anksiyete, suçluluk duygusu, verimlilik kaybı ve hatta sağlık sorunları bulunabilir. Örneğin, bir öğrenci bir sınavı ertelediyse, bu durum son dakika stresine ve düşük notlara yol açabilir. Ayrıca, sürekli olarak görevleri ertelemek suçluluk duygusuna ve düşük özsaygıya yol açabilir.

Ego depletion (Ego tükenmesi)

Ego tükenmesi, öz-kontrol veya iradenin sınırlı bir zihinsel kaynak havuzundan çekildiği ve tüketilebileceği tartışmalı bir fikirdir. Zihinsel aktivite için enerji düşük olduğunda, öz-kontrol genellikle bozulur, bu da ego tükenmesi olarak kabul edilir. Özellikle, ego tükenmesi durumunu yaşamak, daha sonra kendini kontrol etme yeteneğini bozar. Öz-kontrol gerektiren bir tükenme görevi, görevler alakasız gibi görünse bile, sonraki bir öz-kontrol görevinde engelleyici bir etkiye sahip olabilir.

Öz-kontrol, hem bireysel hem de kişilerarası düzeylerde benliğin işleyişinde değerli bir rol oynar. Ego tükenmesi bu nedenle deneysel psikoloji, özellikle sosyal psikoloji için kritik bir konudur, çünkü insan öz-kontrol süreçlerinin anlaşılmasına katkıda bulunan bir mekanizmadır.

Ego tükenmesinin geçerliliğini desteklemek için çalışmalar yapılmıştır, ancak ego tükenme etkisinin boyutunu ve varlığını sorgulayan bazı meta analizler ve çalışmalar da vardır. Bu sonraki çalışmaların nihai geçerliliği ve sonuçları evrensel olarak kabul edilmez.

Ertelemeyi Yenmek

Ertelemeyi yenmek için çeşitli stratejiler vardır:

1. Kendinizi Tanıyın: Erteleme alışkanlıklarınızın farkında olmak, onları değiştirmenin ilk adımıdır. Kendinize hangi tür görevleri ne zaman ve neden erteliyorsunuz diye sorun.
2. Küçük Parçalara Bölün: Büyük görevleri küçük, yönetilebilir parçalara bölmek, onları daha az korkutucu hale getirebilir ve başlamayı kolaylaştırabilir.
3. Zaman Yönetimi Becerilerini Geliştirin: Zamanınızı etkili bir şekilde yönetmeyi öğrenmek, ertelemeyi önlemenin anahtarıdır. Bir zaman yönetimi tekniği olan Pomodoro tekniği gibi tekniklerden yararlanmayı düşünün.
4. Ödüllendirin Kendinizi: Bir görevi tamamladığınızda kendinizi ödüllendirin. Bu, motivasyonunuzu artırabilir ve ertelemeyi azaltabilir.

Sonuç olarak, ertelemek yaygın bir sorundur ancak üstesinden gelmek mümkündür. Kendinizi tanımak, zaman yönetimi becerilerini geliştirmek ve kendinizi ödüllendirmek gibi stratejiler kullanarak ertelemeyi yenebilirsiniz. Unutmayın, herkes zaman zaman erteler, ancak önemli olan bu alışkanlığı tanımak ve üzerinde çalışmaktır.

Kaynakça :

Hailikari, T., Katajavuori, N., & Asikainen, H. (2021). Understanding procrastination: A case of a study skills course. Social Psychology of Education.

Svartdal, F., Dahl, T. I., Gamst-Klaussen, T., Koppenborg, M., & Klingsieck, K. B. (2020). How Study Environments Foster Academic Procrastination: Overview and Recommendations. Frontiers in Psychology.

Furlan, L., et al. (2014). Interventions to Reduce Academic Procrastination: A Review of Their Efficacy.

Understanding and Addressing Student Procrastination in College.

Understanding and Overcoming Procrastination | McGraw Center for Teaching and Learning.

ChatGPT communication, 27 October 2023. Source question “<What is the procrastionation ?>.” https://chat.openai.com.